Muzyka przepływa przez całe nasze ciało i dociera w głąb duszy. Sprawia, że wzrastamy, jest częścią naszej kultury. Bez względu na to, ile gra się na bębnach i kastanietach, nie można tego porównać do emocji, jakie wyzwala taniec podczas procesji. Towarzyszy mu wrażenie, jakby nasze ciało zaczynało się unosić, zwłaszcza w kościele, gdzie echo jest wyjątkowe. Wszystko to związane jest z obchodzonymi tu świętami lokalnych gmin. Niewykluczone, że rytm przetrwał od czasów pierwszych mieszkańców La Gomery, a Kastylijczycy dodali do niego jedynie decymy. W istocie La Gomera jest jedynym hiszpańskojęzycznym miejscem na świecie, w którym zachował się taniec z decymą śpiewaną. To rodzice przekazują ją swoim dzieciom, każda rodzina uczy się własnej decymy, powtarzanej z pokolenia na pokolenie przed czczonym obrazem.
Jak wygląda taniec?
W tańcu bębnów spotykają się ze sobą dwa światy, do których należą: osoby grające na bębnach oraz osoby grające na kastanietach. Ci pierwsi są zaabsorbowani śpiewaniem i wygrywaniem romansu swojej rodziny, podczas gdy kastaniety rzucają im wyzwanie. Mężczyźni obserwują jeden drugiego i konkurują ze sobą: kto wytrzyma najdłużej, grając na kastanietach, jednocześnie tańcząc z kobietą, co nie jest wcale takie proste. Bęben wybija rytm, którego nie można stracić, w każdej ręce trzyma się kastaniety, jedną ręką się nimi postukuje, a drugą wygrywa rytm bębna. A wszystko to w tańcu.
Taniec bębnów jest dla wszystkich. Do tego rytmu może tańczyć każdy, kto ma parę. W chórze z kolei obowiązują pewne zasady i nie każdy może do niego należeć, ale taniec jest dla wszystkich chętnych.
Poczuj rytm muzyki z La Gomery podczas procesji
- Święto Św. Izydora w La Palmita, w Agulo.
- Święto Guadalupe, w Puntallana, San Sebastián de La Gomera.
- Festiwal Róż w Agulo.
- Święto Matki Boskiej Dobrej Drogi w Alajeró.
- Święto Matki Boskiej Gromnicznej w Chipude, Vallehermoso.
- Fiesta de los Aceviños, w Hermigua.
- Fiesta del Carmen w Vallehermoso.
- Święto św. Marka Ewangelisty w Agulo.
- Bukiet z Arure w Valle Gran Rey.
Wszystkie uroczystości obchodzone są pośród bujnej przyrody La Gomery od ponad 300 lat, co wywołuje zdumienie, ale też podziw turystów, którzy przemierzają wyspę wyznaczonymi szlakami; i trafiają na nie gdzieś w środku drogi lub ścieżki, w okresie od kwietnia do października. Orszaki grających na bębnach i lokalnych kastanietach, które towarzyszą procesjom na odcinkach mierzonych w kilometrach, nawet pod górę, nie przerywając gry i tańca. W rzeczywistości możemy spotkać nawet do 20 par kastanietów i 10 par bębnów, chociaż zazwyczaj jest ich mniej, ale zawsze ich ciała poruszają się, jakby były w transie wywołanym tą wyjątkową melodią, która jest słyszana tylko na La Gomerze i która rozbrzmiewa w jej dolinach i wąwozach.
Rodzinna tradycja
W rodzinie Ramona Correi gra się na kastanietach, o ile dobrze pamięta, od czterech pokoleń. „Śpiewali i grali”, opowiada, „zostawili mi w spadku ballady i romanse, ponieważ na La Gomerze usypia się dzieci, śpiewając im właśnie te pieśni”. Śpiewane są ballady hiszpańskie z XVII i XVIII wieku, każda rodzina ma swoje własne, których się nauczyła, i przekazuje je z ojca na syna, a teraz także córkom. „Uważam, że rytm pochodzi stąd”, podkreśla Correa, „i że romanse są osadzone w tym rytmie, ponieważ na końcu wersu nie ma oksytonów, a to daje możliwość kontynuowania. Sądzę też, że bęben również ma tubylcze pochodzenie. Wyjątkowość tych dźwięków łączy się z silbo gomero (językiem gwizdów z La Gomery), ogłoszonym przez UNESCO niematerialnym dziedzictwem kulturowym ludzkości. Ponadto wyspa stanowi rezerwat biosfery UNESCO i poza Parkiem Narodowym Garajonay posiada aż 17 chronionych obszarów przyrodniczych, które można podziwiać w całej okazałości, spacerując szlakami liczącymi ponad 600 kilometrów długości, lub z jednego z 35 oficjalnych punktów widokowych, którymi może pochwalić się ten zakątek położony nad Atlantykiem, poprzecinany niewiarygodnymi wąwozami i naznaczony legendarnymi skałami. Zatem to naturalne, że tutejsza tradycyjna muzyka podnosi ducha tak wysoko, jak wznoszą się lokalne pasma górskie.
Z czego wykonane są lokalne kastaniety chácaras?
Jest to instrument wykonany z drewna charakteryzującego się dużą trwałością, ponieważ w trakcie gry ulega ono stopniowemu złuszczaniu. Drewno morwy jest do tego odpowiednie i istnieje cały rytuał związany z jego ścięciem, trzeba to zrobić przy ubywającym księżycu. Bardzo ważne jest, aby drzewo nie miało owoców. Po wycięciu należy je pozostawić do wyschnięcia na 2 lub 3 lata. Używa się także drewna smaczliwki indyjskiej, które schnie szybciej i jest lżejsze. Kasztan, mahoń i barbuzano to inne gatunki drzew, które nadają się do stworzenia lokalnych kastanietów. „Mam kilka kastanietów z Chipude, które wykonane są z drewna sprzed 300 lat. To relikwia mojej rodziny”, podsumowuje Ramón Correa, pieśniarz z La Gomery.
